Η Χειρουργική Ογκολογία Σήμερα
Η Χειρουργική Ογκολογία συνίσταται στην αφαίρεση του όγκου μαζί με τους τυχόν επηρεασμένους γειτονικούς ή απομακρυσμένους ιστούς, καθώς και τους αντίστοιχους λεμφαδένες. Παρά τις εντυπωσιακές προόδους των χημειοθεραπειών, ανοσοθεραπειών αλλά και της ακτινοθεραπευτικής ογκολογίας, η Χειρουργική αποτελεί την πρώτη γραμμή στην αντιμετώπιση του εξαιρέσιμου καρκίνου του πεπτικού (Οισοφάγος, στόμαχος, λεπτό και παχύ έντερο, ήπαρ και πάγκρεας) και άλλων κακοηθειών της περιτοναϊκής κοιλότητας.
Λόγοι επιλογής της χειρουργικής ογκολογίας
• Για τη διάγνωση του νεοπλάσματος όταν οι μη επεμβατικές μέθοδοι αδυνατούν.
• Για τον πλήρη καθαρισμό της βλάβης και των συνοδών λεμφαδένων ή επιπτώσεών της.
• Για να εξακριβωθεί η θέση και η προέλευση της κακοήθειας, κάτι που δεν είναι πάντα σαφές με αξονικές ή μαγνητικές τομογραφίες.
• Για να διασαφηνισθεί η εμπλοκή γειτονικών δομών και οργάνων και να απελευθερωθούν αυτά από τη βλάβη.
• Για να αποκατασταθεί η ομαλή λειτουργία του οργανισμού από την επίδραση του καρκινικού όγκου και
• Για να διορθωθούν οι παράπλευρες συνέπειες της παρουσίας του όγκου.
Η Χειρουργική Ογκολογία, όπως εξάγεται και από τις προαναφερθείσες εφαρμογές, έχει πολλαπλούς ρόλους στην αντιμετώπιση μιας κακοήθους βλάβης.
Διαγνωστική.
Συχνά απαιτείται χειρουργική βιοψία εκτομής από τον όγκο, η οποία γίνεται διαγνωστικά για να ακολουθήσει προεγχειρητική χημειοθεραπεία ή με τη βοήθεια ταχείας βιοψίας να ακολουθήσει ριζικό χειρουργείο. Επιπλέον, μια εξαιρετικά σημαντική δυνατότητα είναι η ερευνητική λαπαροσκόπηση για τη σταδιοποίηση της κακοήθειας. Υπάρχουν σύγχρονες δυνατότητες να εκτιμηθεί η έκταση του προβλήματος όσον αφορά σε λεμφαδένες (με τη χρήση λαπαροσκοπικού υπερηχογραφήματος) ή περιτοναϊκές εμφυτεύσεις, που δεν είναι διακριτές σε απεικονιστικές μεθόδους. Αυτή η χρησιμότητα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής είναι σημαντικότατη, καθώς μπορεί να αλλάξει το στάδιο της νόσου και κατά συνέπεια την όλη θεραπευτική στρατηγική. Επιπλέον, έχοντας βιοψικό υλικό καθορίζεται με ακρίβεια ο τύπος του όγκου άρα και η ενδεδειγμένη προσέγγιση.
Θεραπευτική.
Η δυνατότητα ριζικής αφαίρεσης της βλάβης είναι πρωταρχικός στόχος σε κάθε περιστατικό. Έτσι, αφαιρείται ο όγκος σε ασφαλή υγιή όρια προσφέροντας υψηλές προσδοκίες για πλήρη ίαση. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις πρώιμων καρκίνων, η Χειρουργική μπορεί να αποτελέσει και τη μόνη παρέμβαση για ίαση. Υπάρχουν όμως και πολλά περιστατικά, όπου θα ακολουθήσει χημειο- ή ακτινοθεραπεία, οι οποίες όμως θα έχουν προληπτικό χαρακτήρα προς αποφυγή μελλοντικών μεταστατικών εστιών.
Κυτταρομείωση.
Σε κάποιες περιπτώσεις ο χειρουργός δεν μπορεί να αφαιρέσει όλο τον όγκο, συνήθως γιατί η έκτασή του είναι τέτοια που η ζημιά που θα προκληθεί σε γειτονικά όργανα θα είναι μεγαλύτερη από το όφελος. Σε αυτές τις περιπτώσεις ακολουθούν χημειοθεραπείες ή/και ακτινοθεραπείες για τη συνολική αντιμετώπιση. Η αφαίρεση, όμως, μεγάλου τμήματος του όγκου προσφέρει σημαντική μείωση καρκινικού φορτίου, ώστε οι συμπληρωματικές αγωγές να είναι πιο αποτελεσματικές. Αυτές οι θεραπείες μπορούν και να προηγηθούν σε μεγάλους όγκους με στόχο τη μείωση του μεγέθους και την επίτευξη της εξαιρεσιμότητας αυτών.
Παρηγορική.
Η μορφή αυτή στην Χειρουργική Ογκολογία έχει στόχο να ανακουφίσει από τα παράπλευρα προβλήματα που προκαλεί ο όγκος και διασφαλίζει τουλάχιστον μια ποιότητα ζωής. Αυτή συνίσταται στα παρακάτω:
• Αποσυμπίεση νεύρων που προκαλούν πόνο
• Άρση απόφραξης του εντέρου που προκαλεί ειλεό με πόνο και μετεωρισμό, ώστε να λειτουργεί το πεπτικό κανονικά.
• Αφαίρεση όγκων που αιμορραγούν ή απολίνωση αγγείων αυτών για το σταμάτημα της αιμορραγίας.
• Τοποθέτηση σε κεντρική φλέβα καθετήρα για τη χορήγηση θεραπειών που μπορεί να καταστρέψουν διαφορετικά το περιφερικό φλεβικό σύστημα.
• Τοποθέτηση καθετήρα σίτισης και χορήγησης φαρμάκων στο στομάχι ή την αρχή του λεπτού εντέρου (γαστροστομία ή νηστιδοστομία αντίστοιχα).Αποκατάσταση.
Αυτού του είδους η Χειρουργική εφαρμόζεται κυρίως σε περιπτώσεις μαστεκτομής για την αποκατάσταση του αφαιρεθέντος μαστού. Επίσης, σε βλάβες κεφαλής-τραχήλου που αφήνουν ελλείματα, τα οποία καλύπτονται χειρουργικά.
Προληπτική.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην Χειρουργική Ογκολογία είναι οι περιπτώσεις ιδιαίτερης γονιδιακής επιβάρυνσης για εμφάνιση καρκίνου μαστού ή ωοθηκών, όπου αποφασίζεται από την ασθενή και το ογκολογικό συμβούλιο να γίνει/νουν προληπτική/ές μαστεκτομή/ές ή/και ωοθηκεκτομές για την αποφυγή εμφάνισης καρκίνου.
Σε κάθε περίπτωση, είναι φανερό ότι η Χειρουργική Ογκολογία έχει πολλά να προσφέρει στον αγώνα κατά του καρκίνου!